کتاب رمانی با یک طوطی

آندری ولوس، نویسنده معاصر روس، در این رمان با روایت ماجراهایی که در یک کتابخانه عمومی در مسکو می‌گذرد به مسئله غلبه نگرش تجاری و سرمایه‌داری بر دانش و فرهنگ می‌پردازد، مشکلی که ظاهرا ابعادی جهانی و فراگیر یافته است.
داستان بلند «رمانی با یک طوطی» در یک کتابخانه می‌گذرد؛ کتابخانه‌ای که در عین حال که شبیه به یک کتابخانه است، به جامعه‌ای کوچک با تمام مشخصات و ویژگی‌های آن می‌مانَد. کارمندان ذی صلاح یا نالایقِ آن، رئیس فرهنگ دوست و رئیس پول دوست، و مشتری‌های کتابخانه به سرعت کلونی کوچکی درست می‌کنند که می‌توان جزء به جزء آن را در جامعه‌ای بزرگ‌تر و کامل‌تر تفسیر کرد. آندری وُلوس با این که مهم‌ترین درون‌مایه‌ی کتابش را نگرانی درباره مغلوب شدن ارزش‌های فرهنگی دربرابر نگرش‌های اقتصادی-تجاری اختیار کرده است اما در جابه‌جای رمانش طعنه‌های بسیاری به آسیب‌های اجتماعی کشور روسیه زده است. مثلا می‌نویسد: «همه بر سر رشوه اتفاق نظر داشتند، به این معنی که می‌گفتند اصولا هر کس پشت میز ریاست کل می‌نشیند کارش زیرمیزی گرفتن است. وقتی هم کمی جایشان قرص می‌شود، داماد و برادر و خواهرزاده‌هایشان را دنبال خودشان می‌کشانند و دیگر اصلا مهم نیست این قبلا چه کاره بوده‌اند، صابون می‌پختند یا کالای آماده می‌فروختند.»
آندری ولوس متولد 1955 در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، است. در پژهشکده‌ی نفت درس خوانده و متخصص ژئوفیزیک است. کار ادبی‌اش را با سرودن شعر و ترجمه شعر از تاجیکی شروع کرد. نخستین رمان او، خرم‌آباد، در سال 2000 منتشر شد و جوایز معتبری مانند جایزه‌ی دولتی فدراسیون روسیه و آنتی‌بوکر را دریافت کرد. خرم‌آباد نامی است که برای دوشنبه برگزیده است. پس از آن نیز اغلب رمان‌های او، مانند انیماتور (2005)، فاتح (2008) و بازگشت به پنج‌رود (2013)، نامد یا برنده‌ی جوایز ادبی معتبر روسیه شدند. در این میان، بزرگ‌ترین موفقیت از آنِ رمان بازگشت به پنج‌رود بود که روایتی است از زندگی رودکی و در همان سال 2013 برنده‌ی جایزه‌ی معتبر بوکر روسی شد.