شاهنشاهی اشکانی

از متن پیشگفتار:
از چند قرن پیش، تاریخ ایران در فاصله میان سقوط هخامنشیان تا ظهور ساسانیان، یعنی مدت پنج قرن و نیم (323 پیش از میلاد تا 226 میلادی) را کم ارزش پنداشته اند. وانگهی این دوره تاریخی از دیدگاه یونانی گرایی و به مثابه نتیجه فتح ایران به دست اسکندر کبیر بررسی شده، یعنی عامل سیاسی که نقش اساسی در سرنوشت این سرزمین پهناور ایفا کرده است. اما در بخش اعظم این دوره (از حدود 238 ق.م تا 226 میلادی) دودمان اشکانی، خالق قلمرو پارت ها، وجود داشته و تقریبا بر سراسر ایران فرمان می رانده است. با این حال در نظر پژوهندگان این تاریخ شهرت نامطلوبی دارد. ریشه این داوری را باید در گزارش های نویسندگان باستانی یافت که منابع جدید و معاصر همگی به اتفاق آنها را تکرار می کنند. مولفان قدیمی اشکانیان را بربرهای ناز پرورده ی یونانی گرا و فاقد توانایی انجام کارهای بزرگ به ویژه در عرصه فرهنگ می پنداشتند. اما با توجه به عیوب و کاستی های همیشگی که تقریبا فقط مولفان یونانی و رومی مسبب آن بوده اند و با توجه به فقدان منابع بومی، چه ادبی و چه کتیبه ای (غیر از سکه های معدودی که پیدا شده) ساده انگارانه است که به تاریخ در زمان اشکانیان از دریچه چشم یونانیان و رومیان نگاه کنیم، زیرا آنها پادشاهی اشکانی را نه تنها با قدرت امپراتوری روم بلکه نیز با شاهنشاهی ساسانی مقایسه می کردند و آن را کم ارزش جلوه می دادند. این وضع تاثیر نامطلوبی بر روند توسعه مطالعاتی که می خواسته اند در تاریخ اشکانیان ژرفانگری کنند و آن را در چارچوب تاریخ ایران میان تاریخ هخامنشیان و ساسانیان بگنجانند، گذاشته است. با این حال به تازگی نشانه های تغییر در نگرش ما نسبت به پارت های اشکانی پدیدار شده است. این امر دلایل متعددی دارد…