کتاب جزیره‎‌ی سرخ

بولگاکف نمایش جزیره‌ی سرخ را در قالب زندگی مردمی خیالی با شکلی هنرمندانه و خلاق به نگارش در آورده، قالبی بر گرفته از سنت روزنامه نگاری قرن نوزدهم فرانسه که حتی در زمان بولگاکف کمی کهنه به نظر می‌رسیده، و بازمانده‌ی ‌سنت فرانسوی فِلِتون در آغاز قرن نوزدهم بوده است. در قرن نوزدهم، روزنامه‌های پر تیراژ، صفحه‌ای اضافی به‌عنوان ملحقه‌ای در روزنامه به خواننده ارائه می‌دادند و در این صفحه خارج از زبان و قواعد روزنامه‎نگاری با زبان روزمره با مخاطب سخن می‎گفتند. بعد‌ها این صفحه‌ی اضافه با خط برش به عنوان پاورقی به خواننده عرضه شد و پس از مدتی بین خوانندگان جا باز کرد و و موجبات تفرج خاطر، هواداری خواننده و استمرار او در خواندن روزنامه شد. این ستون نوشتاری یا پاورقی در مطبوعات فرانسه، پدیده‌ای برای دموکراتیزه کردن مطبوعات تلقی می‌شد که در آن تعلق خاصی به سبک نگارش یا نوع نوشته اعم از شعر، داستان، چیستان یا حتی پاره‎های طنزآمیز احساس نمی‎شد. بولگاکف نمایش‌نامه‌ی خود را به این ژانر روزنامه‌نگاری نزدیک کرد و در فضای انقلاب‌زده‌ی شوروی دهه‌ی بیست برای مردم عادی سرگرمی ادبی ـ فرهنگی ایجاد کرد. هدف وی ارتقای سطح زیبایی‎شناسی اثر نمایشی، چه در شکل نوشتاری و چه در شکل اجرایی آن نبود. شاید بتوان گفت بولگاکف برآیند طنز فرانسوی نشئت گرفته از دوران طولانی انقلاب فرانسه را در ژانر ساده‌ی نگارش فِلِتون، نوشتاری ساده و همه فهم برای مردم عادی یافت و آن را در تجربیات نمایش‌نامه‎نویسی خود به کار بست.