کتاب بنیانگذاری برای ما بعدالطبیعه ی اخلاق

درباره ی کتاب:
بنیانگذاری برای مابعدالطبیعه ی اخلاق یکی از ژرف ترین و مهمترین آثار در زمینه ی فلسفه ی عملی (اخلاق) و نخستین اثر ما بعد نقدی کانت در این حوزه است. این اثر را در فلسفه ی اخلاق در ردیف اثری چون اخلاق نیکوماخوسی ارسطو قرار می دهند. کانت نخستین بار در این اثر اصل خودقانونگذاری (خودآیینی) اراده را شرح و بسط می دهد، اصلی به این مضمون که تکالیف اخلاقی از جانب (عقل محض) انسان بر گرده ی انسان نهاده می شوند و تنها تا جایی که چنین باشند می توانند به طور بی قید و شرط الزام آور باشند. از دیدگاه کانت، جمیع نظریات اخلاقی دیگر در این فرض اتفاق نظر دارند که مبنای تکالیف اخلاقی را باید، به جای خود اراده ابژه یا متعلَقِ اراده (امر خیر، ذیل تفسیرهای گوناگون و متعارضی که از آن شده است) دانست، چیزی که در قاموس کانت از آن تعبیر به دگرقانونگذاری (دگر آیینی) می شود. بر این اساس، تا زمانی که متعلَقِ اراده مبنای تکالیف اخلاقی تلقی شود نمی توان تبیین کرد که چرا تکالیف اخلاقی به طور بی قید و شرط الزام آورند. به عبارت دیگر، تکلیف اخلاقی در نظر کانت نوعی امر (دستور) بی قید و شرط است که اگر مبنای آن را ابژه یا متعلَقِ اراده بدانیم بی قید و شرط بودن آن را نفی و مشروط اش ساخته ایم. کانت در پی کلی ترین (همه شمول ترین) اصل اخلاق برای همه ی موجودات متعقل متناهی، اعم از انسان و غیرانسان است.