کتاب ارباب حلقه ها (3) -بازگشت شاه فرمانروای حلقه ها

ارباب حلقه‌ها: بازگشت شاه

«بازگشت شاه» سومین و آخرین مجلد سه‌گانۀ ارباب حلقه‌هاست كه به جنگ حلقه و حوادث پس از آن می‌پردازد. داستان از قلمرو گوندور كه به‌زودی مورد تهاجم سائورون قرار می‌گیرد، آغاز می‌شود. نیروهای پلیدِ فرمانروای تاریكی قصد تصرف همۀ سرزمین میانه را دارند و در این حال فرودو و سام راه خود را با دشواری تمام به قلب مقر قدرت او می‌گشایند. تنها راه شكست دشمن، نابودی حلقۀ نفرین‌شدۀ قدرت در آتش كوه هلاكت است. اما راه به‌شكلی طاقت‌فرسا دشوار است و فرودو توش و توان خود را از دست داده است. سنگینی بیش از اندازۀ حلقه كم كم او را نومید می‌كند. آیا امكان غلبه بر این نومیدی وجود دارد؟

اودن، شاعر آمریكایی، در نقد دومی بر این سه‌گانه در نیویورك تایمز نوشت: «حماسه‌ای با ابعاد و اندازۀ ارباب حلقه‌ها قدرت نویسندگی فوق‌العاده‌ای را طلب می‌كند و هرچه داستان پیش‌تر می‌رود، این قدرت فزونی می‌گیرد … اما فقط می‌توانم بگویم آقای تالكین توانایی خود را از هر لحاظ به‌اثبات رسانده است. خوانندگان می‌توانند از طریق ضمایم نگاه اجمالی وسوسه‌انگیزی به دوران نخست و دوم داشته باشند. چنان‌كه برمی‌آید افسانه‌های این روزگار از هم‌اكنون تألیف شده است و من امیدوارم ناشران … گروه كثیر و رو به تزاید هواخواهان او را زیاد چشم‌انتظار نگذارند.» اشارۀ اودن به «سیلماریلیون» بود كه سرانجام 31 سال پس از این نقد و پس از درگذشت تالكین به‌كوشش پسر او كریستوفر منتشر شد.

در بریده‌ای از کتاب می‌خوانیم:

پی‌پین از پناه شنل گندالف بیرون را نگریست. نمی‌دانست بیدار است، یا باز خواب می‌بیند، و هنوز در همان رویای شتابناکی سیر می‌کند که از هنگامِ شروعِ سفرِ سواره بزرگ، او را به خود مشغول کرده بود. جهانِ تاریک شتابان از کنارش می‌گذشت و باد با صدای بلند در گوشش آواز می‌خواند. چیزی جز ستاره‌های دوار را نمی‌توانست ببیند، و آن دورها در سمت راست، سایه‌های عظیم را در برابر آسمان، آنجا که کوه‌های جنوب از مقابل او رژه می‌رفتند. خواب‌آلود کوشید تا گذشت زمان و مراحل سفر را محاسبه کند، اما خاطراتش آمیخته به رویا و مشکوک بود.

مرحله نخست سفر را با سرعتی طاقت‌فرسا و بی‌توقف آغاز کرده بودند، و آنگاه در سپیده صبح، پی‌پین پرتو پریده رنگ طلا را دیده بود و آنان به شهر خاموش و کاخِ بزرگِ خالی از سکنه بر روی تپه رسیده بودند. تازه در پناه آن قرار گرفته بودند که سایه بالدار بار دیگر از بالای سرشان گذشته بود، و مردان همه از ترس پژمرده بودند. اما گندالف سخنانی آرامش‌بخش به او گفته بود و پی‌پین خسته، اما ناآرام در گوشه‌ای خفته و به طرزی مبهم از آمد و رفت و گفت‌وگوی مردان و نیز دستورهای گندالف آگاه شده بود. و باز بار دیگر تاختن، تاختن در شب. دو شب، نه، سه شب از هنگامی که در سنگ نگریسته بود، می‌گذشت. با این خاطره هولناک به یک باره از خواب پرید و لرزید و ناله باد پر از صداهای تهدیدآمیز شد.