چهار درویش

داستان‌های عامیانه فارسی گنجینه‌هایی از مضمون، تمثیل، ضرب‌المثل‌ها و آداب و رسوم فارسی زبانان به شمار می‌روند. توجه به چنین گنجینه‌هایی، در اصل، پاسداشت فرهنگ و ادب کهن سرزمینی است به وسعت زبان فارسی. چه بسیار کسان که با خواندن این داستان ها با کتاب پیوندی همیشگی یافته اند زیرا این داستان ها که اغلب روایت پهلوانی و مردانگی و عشقند با نثری شیرین و پر طمطراق با افسانه سازی و خیال پردازی خواننده را بر سر شوق می آورند و به خواندن ترغیبش می کنند.
چه بسیار کسان که با خواندن این داستان‌ها به جرگه کتابخوانان پیوستند، زیرا این داستان‌ها که اغلب روایت پهلوانی و مردانگی و عشقند با نثری شیرین و با افسانه‌پردازی و خیالپردازی خواننده را بر سر شوق می‌آورند و به خواندن بیشتر ترغیبش می‌کنند. انتشارات ققنوس در چاپ جدید داستان‌های مجموعه ادبیات عامه با بهره بردن از نسخه‌های متعدد و با به کارگیری رسم الخط جدید، سعی نموده حتی‌المقدور نسخه‌ای به دور از لغزش‌ها و خوشخوان ارائه کند.
گزیده ای از کتاب:
یکی از متون نقالی پر خواننده و محبوب عامه قصه چهار درویش است. از این افسانه تاکنون ده ها تحریر مکتوب متعلق به سه سده گذشته در دست است. چندین روایت شفاهی نیز دارد و این نشان دهنده آن است که در محافل و قهوه خانه ها و شب نشینی ها خوانده و روایت می شده است. چهار درویش به گواهی قدیم ترین نسخه خطی تاریخ دار مربوط به سال 1163 ه.ق و جزو ادبیات داستانی عصر صفوی است. قصه چهار درویش یکی از داستان های عامه مشهور و بی نویسنده است. این اثر از افسانه های منثور کهن ایرانی مشتمل بر پنج قصه درباره آزاد بخت شاه روم و چهار درویش جهانگرد-فرزندان ملک التجار یمن، شاهزاده فارس، شاهزاده عجم و پادشاه چین- است که داستان های خود را برای هم بازگو می کنند.