نقد قوه حکم

درباره ی کتاب:
نقد قوه ی حکم در «سه گانی» (تریلوژی) نقدی کانت اثری است که نقش میانجی و پیوند دهنده ی دو اثر دیگر، یعنی نقد عقل محض و نقد عقل عملی را بر عهده دارد و گذار از فلسفه نظری به فلسفه ی اخلاق را عملی می کند. کانت همان گونه که برای عقل محض و عقل عملی اصولی پیشین جست و جو می کرد برای قوه ی حکم نیز که قوه ای است مربوط به احساس لذت و الم، در جستجوی مبانی پیشین بر آمد و کوشید فلسفه ای پیشین از ذوق برپا کند. مبنا یا اصل بنیادی نهفته در شالوده ی قوه ی حکم غایت مندی طبیعت است. این غایت مندی به دو صورت ممکن است یا صوری و ذهنی، یا واقعی و عینی، حکم به غایت مندی صورت یک عین بدون آنکه هیچ غایت معینی برای آن قائل شویم حکم زیباشناختی است و اگر غایت معینی برای آن در نظر بگیریم حکم غایت شناختی است. بر همین مبنا، نقد قوه ی حکم نیز به دو بخش اصلی تقسیم می شود: در بخش اول فلسفه ی ذوق و در بخش دوم غایت شناسی و غایت شناسی طبیعت بررسی می شود و بدین گونه سرانجام تامل درباره ی زیبایی و نظم، زیباشناسی و غایت شناسی، در یک کل واحد، به هم پیوند می یابد. درک ساختار جامع فلسفه نقدی کانت بدون درک مباحث این اثر، که به گفته ی کاسیرر «بیش از هر اثر دیگری عصب زمانه ی خود را تحریک کرده است.» میسر نیست.