سرشت تلخ بشر

درباره ی کتاب:
آیزایا برلین از برجسته ترین اندیشمندان و بزرگترین منادیان آزادی فردی و جمعی و انواع کثرت گرایی (سیاسی و فرهنگی) است. او اعتقاد دارد که دوران آرمان شهر جویی به سر آمده و جستجوی راه حلی واحد برای سامان دادن جوامع بیهوده است.
برلین در این کتاب پیوندهای میان اندیشه های گذشته و آشوب ها و وقایع اجتماعی و سیاسی این روزگار را آشکار می کند؛ پیوند میان اعتقاد افلاطونی به حقیقت مطلق و دام اقتدارگرایی؛ پیوند میان ژوزف دو مستر ایدئولوگ ارتجاعی قرن هجدهم و فاشیسم قرن بیستم؛ پیوند میان رمانتیسیسم شیلر و بایرون و ملی گرایی جنگ طلبانه که جهان امروز را بر می آشوبد.
گزیده ای از کتاب:
از دید من دو عامل بیش از عوامل دیگر، تاریخ بشر را در این سده شکل داده اند؛ یکی پیشرفت علوم طبیعی و فن آوری است که بی تردید بزرگترین جریان موفقیت آمیزعصر ما بوده است- و از همه سو توجهی بسیار و روزافزون نسبت به آن نشان داده اند. عامل دیگر بی شک عبارت از طوفان های عظیم ایدئولوژیکی است که عملا زندگی کل انسان ها را دگرگون کرده اند: انقلاب روسیه و پیامد آن-استبدادهای مطلقه ی هر دو جناح چپ و راست و طغیان ملی گرایی، نژادپرستی و در جاهایی هم بروز تعصب دینی که جالب است بدانیم هیچ یک از تیزبین ترین اندیشمندان اجتماعی سده نوزدهم هم آن را پیش بینی نکرده بود.
زمانی که اعقابمان، در دو یا سه سده ی دیگر (البته اگر بشر تا آن زمان هنوز باقی باشد) روزگار ما را بررسی کنند، تصور می کنم همین دو پدیده ویژگی های برجسته قرن ما به شمار خواهند آمد، ویژگی هایی که بیش از همه نیاز به توضیح و تحلیل دارند. ولی باید این را هم تشخیص دهیم که این جنبش های بزرگ با اندیشه هایی که در سر مردم بود آغاز شدند: اندیشه هایی درباره ی این که رابطه ی بین افراد بشر به چه شکل بوده است، به چه شکلی هست، به چه شکلی ممکن است باشد و به چه شکلی باید باشد و باید تشخیص دهیم که این اندیشه ها، به حکم رویای هدفی متعالی در ذهن رهبران و از همه مهمتر به حکم پیامبرانی که خیلی انبوه را به دنبال داشتند، چگونه دگرگون شدند. این اندیشه ها جوهر علم اخلاق هستند؛ اندیشه ی اخلاقی شامل بررسی روشمند مناسبات افراد بشر با یکدیگر و شامل برداشت ها، منافع و آرمان هایی است که شیوه های رفتار افراد بشر نسبت به هم از آنها سرچشمه می گیرد و همین طور شامل نظام های ارزشی است که این گونه غایات زندگی بر آنها متکی هستند. این باورها در زمینه ی اینکه چگونه باید زندگی کنیم، مردان و زنان باید چگونه باشند و چه کارهایی کنند موضوع بررسی اخلاقی هستند و زمانی که به گروه ها و ملت ها و در واقع به نوع بشر به صورت کل مربوط باشند آنها را فلسفه سیاسی می نامیم و فلسفه ی سیاسی چیزی نیست مگر بکار بستن علم اخلاق در مورد جامعه.