داستان ملال انگیز

نقد و بررسی کتاب داستان ملال‌انگیز
زمانی از زندگی می‌رسد که همه‌ی گذشته از کودکی تا حال روبه‌روی چشمان ما مثل یک فیلم سینمایی به حرکت در می‌آید. هر اتفاق، پدیده و خاطره‌ای ممکن است دیگر ملال‌انگیز باشد و علاقه‌ای به آن نداشته باشیم. شاید زمانی که احساس می‌کنیم این نقطه از زندگی ما نقطه‌ی پایانی است دغدغه‌ها و افکار رهایمان نکنند و هر آنچه در پیرامون ما قرار دارد را به باد نقد بگیریم. آنتوان چخوف نویسنده‌ی بزرگ روسی در کتاب داستان ملال‌انگیز از یادداشت‌های مرد سالخورده‌ای می‌گوید که روزهای آخر عمر خود را سپری می‌کند.
خلاصه داستان ملال‌انگیز
داستان از زبان پرفسوری به نام نیکالای استپانویچ، دانشمند پرآوازه و مشهور روایت می‌شود. او پزشک بزرگی است که در دانشگاه تدریس می‌کند و در اثر ابتلا به بیماری روزهای آخر عمر خود را سپری می‌کند و داستان ملال‌انگیز زندگی خود را روایت می‌کند. پرفسور با اینکه از نظر علم و دانش سرآمد مردم شهر است و مدال‌ها و نشان‌های افتخارآمیز گوناگونی دارد اما دیگر زندگی برای او معنای خاصی ندارد. چرا که مرگ بر زندگی او سایه انداخته و حالا پرفسور تنهایی عمیق و بیگانگی با خانواده، اجتماع و هنر را به شکل دیگری لمس می‌کند.
بخشی از کتاب داستان ملال‌انگیز
در روسیه پروفسور ممتازی هست به اسم نیکالای استپانویچ فلانی، کارمند عالی رتبه و دارنده‌ی نشان. او آن‌قدر نشان و مدال روسی و خارجی دارد که وقتی ناچار می‌شود همه‌ی آن‌ها را به سینه‌اش بیاویزد، دانشجویان به لقب «کثیرالنشان» مفتخرش می‌کنند. آشنایانش از برجسته‌ترین اعیان و اشراف هستند؛ دست‌کم در ۲۵ ـ ۳۰ سال اخیر در روسیه حتی یک دانشمند سرشناس نبوده و نیست که از نزدیک با او آشنا نباشد. الان کسی نیست که با او دوستی کند، ولی اگر در مورد گذشته صحبت کنیم، فهرست دور و دراز دوستان بلندآوازه‌اش به نام‌هایی مانند پیراگوف، کاوِلین و همچنین نکراسوف شاعر ختم می‌شود که دوستی صادقانه و پرحرارتشان را به او ارزانی داشته بودند. او عضو همه‌ی دانشگاه‌های روسیه و سه دانشگاه خارجی است؛ و غیره و غیره و غیره. همه‌ی این‌ها، به‌اضافه‌ی خیلی چیزهای دیگر که هنوز می‌شد ردیف کرد، چیزی را تشکیل می‌دهند که «نام من» خوانده می‌شود.

«نام من» بر سر زبان‌هاست. این نام در روسیه معرف حضور هر آدم باسوادی هست و در خارج از کشور هم از کرسی‌های دانشگاهی با افزودن لقب‌های «مشهور» و «ارجمند» ادا می‌شود. این نام به آن دسته از نام‌های کم شمار و خوشبختی تعلق دارد که بدگویی از آن‌ها یا سرسری بر زبان آوردنشان در مطبوعات و مجامع عمومی نشانه‌ی بی‌فرهنگی است. همین‌طور هم باید باشد، زیرا نام من تصویری مجسم می‌سازد از آدمی مشهور، بسیار بااستعداد و بی‌شک مفید. من مانند شتر باپشتکار و پرتحمل هستم که بسیار مهم است و بااستعداد هم هستم که این از آن‌هم مهم‌تر است. ضمنا این را هم باید اضافه کنم که من بچه‌ی آداب‌دان و فروتن و درستکاری هم هستم. هیچ‌وقت سرم را به سوراخ ادبیات و سیاست فرونکرده‌ام، از راه مجادله با جاهلان درصدد کسب شهرت برنیامده‌ام، نه در ضیافت‌های ناهار و نه بر مزار دوستانم سخنرانی نکرده‌ام… اصولاً هیچ لکه‌ای بر نام علمی من ننشسته است و جای هیچ گله‌ای ندارد. نامی است سعادتمند.