انقراض ششم

«باید امیدوار باشیم که همه ­چیز به شکلی باهم جفت­وجور شود.»

«نکته این است که بتوانیم همه ­چیز را به حالت اول­اش بازگردانیم…»

انقراض ممکن است اولین موضوعی باشد که کودکان امروزی مجبور می ­شوند با آن سروکار داشته باشند. به کودکان یک ساله، اسباب ­بازی « دایناسورها » را می­ دهند و کودکان دوساله حداقل تا حدی می فهمند که این موجودات پلاستیکی کوچک، حیوانات بسیار بزرگی را نمایندگی می ­کنند.

کتاب «انقراض ششم» یک تاریخ طبیعی اثر الیزابت کالبرت که با ترجمۀ خردمندانه « نیک گرگین » به فارسی برگردان شده است نگاهی متفاوت به تاریخ از این دید است:

«حتی مردم معمولی هم به این مسئله اشاره می ­کنند و می ­پرسند چه اتفاقی برای این قورباغه ­ها (آته­لوپوس زه­ته­کی) افتاده است؟ و ما دیگر صدایشان را نمی ­شنویم.»

زمین در دوران کهن، پنج رخداد هولناک را پشت سر گذاشته است. شاید اصلاً تصادفی نباشد که تاریخ این وقایع هولناک، تنها وقتی برای انسان آشکار می ­شود که خودش آفرینندۀ واقعۀ مشابه جدیدی می­ شود. با این­که هنوز کمی زود است تا ما بفهمیم آیا ابعاد این واقعۀ کنونی صرفاً در همین حد بوده است اما در هر صورت امروزه این امر «انقراض ششم» نامیده می ­شود.

کتاب در بارۀ واکاوی آغاز همه ­چیز است؛ انقراض موضوعی که تاریخی غیرطبیعی را رقم زده است و جالب است که موج انقراض ­ها همزمان بود با گسترش جمعیت انسان نوین و این امر، نتیجۀ گسترش انسان بر روی زمین بوده است.

پشت جلد کتاب:

در انقراضی که به دست ما انجام می‌شود چه اتفاقی برای خودمان خواهد افتاد؟ یک احتمال این است که ما هم بالاخره همراه با دگرگون ساختن طبیعت نابود شویم. با مختل کردن این نظام ــ نابود کردن جنگل‌های بارانی، تغییر ترکیبات جوّی، اسیدی کردن اقیانوس‌ها ــ بقای خود را به خطر می‌اندازیم. وقتی انقراض گسترده به تحقق می‌پیوندد، قوی را به موقعیت ضعف می‌کشاند و ضعیف را نابود می‌کند. بشر با راندن گونه‌های دیگر به انقراض، شاخه‌ای را که خود روی آن نشسته است، قطع می‌کند.
یک امکان دیگر این است که نبوغ انسانی بر هر فاجعه‌ای که با نبوغ انسانی ایجاد شده چیره خواهد شد و بشر به بقای خود ادامه خواهد داد.
این کتاب در پی آن است که با گردآوری شواهد علمی از نقاط مختلف جهان نشان دهد که انقراض ششم چگونه سرنوشت حیات را رقم خواهد زد.